Czy wiesz, że Twoja mowa ciała może być opacznie interpretowana przez zagranicznych kontrahentów? Wynika to z różnic międzykulturowych. Poznaj zasady savoir vivre w biznesie międzynarodowym i zrób dobre wrażenie.
Kontakt wzrokowy – różnice międzykulturowe
Od dziecka słyszałeś: „Spójrz na mnie, jak do mnie mówisz”, „Dlaczego na mnie nie patrzysz? Coś ukrywasz?” W naszej kulturze brak kontaktu wzrokowego jest odbierany negatywnie. Jednak w krajach Dalekiego Wschodu dzieci są uczone, by słuchać starszych ze wzrokiem wbitym w ziemię. To oznaka respektu.
Utrzymując kontakt wzrokowy, sprawisz wrażenie osoby:
- Pewnej siebie i zaangażowanej => w Europie, USA, w krajach arabskich
- Aroganckiej, agresywnej, źle wychowanej => w Japonii, Chinach, Korei
Savoir-vivre w biznesie – kultura Dalekiego Wschodu
Intensywny, bezpośredni kontakt wzrokowy jest odbierany jako łamanie zasad hierarchiczności.
- Unikaj długotrwałego kontaktu wzrokowego
- Utrzymuj wzrok na poziomie „węzła krawata”
- Patrz nieco obok rozmówcy zamiast prosto w oczy
Taką postawą wyrazisz szacunek i pokorę – wartości cenione na Dalekim Wschodzie.
Gesty – różnice międzykulturowe
Gestykulacja jest bronią obosieczną, gdyż niesie wiele informacji podprogowych. Może zjednać Ci sympatię lub wywołać niechęć.
Żywo gestykulując, sprawisz wrażenie osoby:
- Bezpośredniej, zaangażowanej, przyjacielskiej => w kulturze ekspresyjnej: w krajach basenu M. Śródziemnego, krajach arabskich i w Ameryce Łacińskiej
- Niepanującej nad własnym ciałem, niewzbudzającej zaufania => w kulturze powściągliwej: w krajach Azji Wschodniej i Pd-Wsch., krajach nordyckich oraz germańskich.
Savoir-vivre w biznesie – kultura powściągliwa
Gestykulacja może być odebrana jako wywieranie nacisku lub brak profesjonalizmu.
- Mów cicho i oszczędnie
- W żadnym wypadku nie przerywaj wypowiedzi Twojego rozmówcy
W ten sposób zaprezentujesz się jako osoba merytoryczna, skupiona na zagadnieniu.
Przeczytaj również: Rozwój osobisty – czym jest i czy warto w niego inwestować?
Emblematy – różnice międzykulturowe
Emblematy to gesty używane rozmyślnie. Mogą być odmiennie rozumiane w różnych krajach. Np. robiąc palcami znak V („Victoria”), możesz obrazić partnerów biznesowych z Wielkiej Brytanii, Irlandii, Australii i Nowej Zelandii. Wystarczy, że skierujesz do nich wierzch Twojej dłoni zamiast jej wnętrze.
Zwróć uwagę, że gest interpretowany u nas jako „OK”,
- w Meksyku oznacza seks
- w Japonii – pieniądze (dłoń poziomo do siebie)
- we Francji, Włoszech, Portugalii i Belgii – zero albo coś bezwartościowego
- w Rosji, Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej – to gest tak obelżywy, jak pokazanie środkowego palca.
Uśmiech – różnice międzykulturowe
Wydawałoby się, że nie ma nic prostszego. Szeroki uśmiech, tzw. amerykański banan, ma sugerować szczęście i zadowolenie. Jednak w innych kulturach nie jest odbierany tak jednoznacznie.
Uśmiechając się szeroko, sprawisz wrażenie osoby:
- Otwartej, przyjacielskiej, o pozytywnym nastawieniu => w Europie, Ameryce Północnej i Południowej
- Zakłopotanej, maskującej negatywne odczucia, nieszczerej => w Japonii, Chinach, Korei, Singapurze, na Tajwanie
Savoir-vivre w biznesie – kraje Dalekiego Wschodu
Uśmiech używany jest tam w sytuacjach stresujących, by przykryć zakłopotanie czy zażenowanie.
- Pohamuj wybuchy głośnego śmiechu
- Unikaj szerokiego uśmiechu
- Jeśli jesteś kobietą – śmiejąc się, zasłaniaj usta dłonią.
Pomoże Ci to w kreowaniu wizerunku osoby opanowanej i kontrolującej sytuację.
Dystans osobisty – różnice międzykulturowe
Przyzwolenie na to, jak blisko możemy podejść do partnera biznesowego w czasie rozmowy, różni się w zależności od kultury danego kraju.
Zachowując dystans „na wyciągniecie ręki” (ok. 60 cm), sprawisz wrażenie osoby:
- Zachowującej się poprawnie => w krajach anglosaskich, nordyckich oraz germańskich
- Agresywnej, naruszającej dystans osobisty, źle wychowanej => w Japonii, Chinach, Korei, Singapurze, na Tajwanie
- Zimnej, zamkniętej, niesympatycznej => na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Łacińskiej, w krajach Europy Południowej
Savoir-vivre w biznesie – kraje romańskie, Bliskiego Wschodu i Ameryki Łacińskiej
W Brazylii, Hiszpanii czy w krajach arabskich normą jest mniejszy dystans osobisty. Dotykanie ramienia i poklepywanie po plecach są wyrazami zwykłej serdeczności.
- Stań w odległości ok. 40 cm od rozmówcy
- Nie odsuwaj się, nawet gdy czujesz się niekomfortowo.
Odsuwanie się od rozmówcy może być odebrane w tych kulturach jako obraźliwe.
Podsumowanie
Aby uniknąć faux pas i zrobić dobre wrażenie, musisz zwracać uwagę na różnice międzykulturowe. Znajomość savoir-vivre kraju kontrahenta wzmocni Twój wizerunek i podniesie jakość współpracy na wyższy poziom wzajemnego zrozumienia.
Źródła:
G.Hofstede, G.J.Hofstede – „Kultury i organizacje” Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007
R.r.Gesteland – „Różnice kulturowe a zachowanie w biznesie” – Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000
Autor tekstu: Kamila Radzyńska
Content Writer z 20.letnią praktyką w handlu zagranicznym i B2B. Trenerka biznesu specjalizująca się w komunikacji międzykulturowej. Romanistka. Laureatka ogólnopolskiego konkursu wiedzy o Francji. Prowadzi webinaria międzykulturowe. Zwiedziła 40 państw na 4 kontynentach. Miłośniczka muzyki klasycznej. Więcej: kamila-radzynska.pl