Ilość oszustw w sklepach internetowych stale rośnie. W Polsce, w pierwszym kwartale 2023 roku, ich liczba wynosiła blisko 12 tysięcy. Jak zatem chronić się przed oszustami i gdzie zgłaszać takie incydenty?
Fałszywe sklepy internetowe – plaga naszych czasów
Jedną z najpopularniejszych metod wyłudzania naszych pieniędzy i danych jest scam, czyli podszywanie się pod znane nam witryny internetowe. Drogą mailową lub przez media społecznościowe otrzymujemy link, który prowadzi nas do sklepu internetowego z pozoru wyglądającego jak każdy inny. W nim dokonujemy transakcji, która ma nigdy nie dojść do skutku, bo sklep zwyczajnie nie istnieje, a my tracimy pieniądze.
Oprócz scamu coraz częściej mamy do czynienia ze zjawiskiem phishingu. Oprócz podszywania się pod sklepy internetowe może mieć postać nakładek, do złudzenia przypominających witryny banków. Pod pozorem transakcji płatniczej oszuści zbierają informacje o dostępach do naszych środków. Ta forma jest o wiele bardziej niebezpieczna, bo daje oszustom dostęp do naszych najwrażliwszych danych, takich jak hasła i loginy do bankowości internetowej oraz dane kart kredytowych i płatniczych.
Zdrowy rozsądek – najlepsza ochrona przed oszustwem w sklepie internetowym
Nie istnieje jeden skuteczny przepis na to, jak uniknąć oszustwa, ale naszą podstawową zasadą w poruszaniu się po sieci powinny być zdrowy rozsądek i zimna głowa. Należy pamiętać, że oszuści będą próbować nami manipulować, wymuszając impulsywne decyzje. Zawsze przed dokonaniem zakupu w nieznanym nam sklepie internetowym warto sprawdzić opinie o nim w innym miejscu niż sama jego witryna. Mamy do dyspozycji kilka portali z opiniami o sklepach internetowych, czasem już wpisanie nazwy sklepu w wyszukiwarkę może dać nam pierwsze sygnały o tym, że coś jest nie tak.
Przeczytaj również: Jak tworzyć opisy produktów w sklepie internetowym?
Technologia naszym sprzymierzeńcem
Kiedy mamy do czynienia z phishingiem, warto polegać na naszych wzrokowych przyzwyczajeniach. Nakładki, które stosują oszuści do wyłudzenia wrażliwych danych, nie stosują protokołu https, co możemy wyłapać w adresie URL rzekomego banku. W oczy powinien rzucić się nam brak zielonej kłódki w pasku adresu.
Ponadto wiele firm oferuje nam oprogramowanie antywirusowe, które wysyła nam alerty, kiedy zostaniemy przeniesieni na niebezpieczne strony. Takie programy chronią nas również przed niechcianymi programami szpiegującymi nasze działania w internecie.
O czym należy pamiętać:
- Robiąc zakupy w sieci, zachowajmy zimną krew i zdrowy rozsądek, ogromna zniżka krzycząca do nas z monitora powinna być dla nas sygnałem, że coś jest nie tak.
- Stosujmy zasadę ograniczonego zaufania i sprawdzajmy opinie o sklepie, w których chcemy coś kupić.
- Lepsze jest wrogiem dobrego – warto korzystać ze znanych i sprawdzonych sklepów internetowych.
- Unikajmy płatności z góry na aukcjach prowadzonych przez osoby fizyczne.
- Zapoznajmy się z polityką zwrotów i gwarancji.
- Stosujmy silne hasła i nie powielajmy ich na kilku witrynach.
- Stosujmy oprogramowanie antywirusowe.
Gdzie zgłosić oszustwo w sklepie internetowym?
Kiedy pomimo zastosowania środków ostrożności padniemy ofiarą oszustów, pamiętajmy, żeby nie wpadać w panikę.
Jeśli podejrzewamy, że spotkaliśmy się z phishingiem, rozsądne jest skontaktowanie się z infolinią naszego banku i uzyskanie informacji o sposobie ochrony naszych pieniędzy. Może to być zmiana haseł do bankowości lub czasowe zablokowanie kart i kont.
Oprócz tego, kiedy ktoś wyłudzi nasze pieniądze, powinniśmy złożyć reklamację w banku, który będzie zobowiązany do rozpatrzenia naszego wniosku, a w ekstremalnych przypadkach zgłosić sprawę na policję.
Ponadto wszelkie przypadki oszustwa konsumenckiego możemy sygnalizować do Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji (UOKiK). Biuro Rzecznika Praw Konsumenta znajduje się w większości polskich miast. Co więcej, takie zgłoszenie możemy złożyć za pośrednictwem strony UOKiK.
Czy da się być w stu procentach bezpiecznym w sieci?
Nie ma złotego środka na uniknięcie oszustwa. Należy zawsze zachować czujność i w miarę możliwości zabezpieczyć się technicznie przed wyłudzeniami. Niestety wraz z rozwojem techniki, zwiększają się możliwości i zuchwałość przestępców.
Autor tekstu: Karolina Pronobis-Szkucik